Page 38 - notesaad no2

یروانف‌هلاقم
1400 زيياپ مود هرامش 38

.دنهد رارق دوخ یداهنشیپ یاه شزرا دبس رد ار دق مامت هدش عیزوت لکرتفد و نیچ کلاب یاه یروانف هتبلا .درک
درط ار نایرتشم زا یخرب نآ رد هک عاجرا یوکس متسیسوکا .۵ یاهزرازمر و دنا هتفرگ رارق هدافتسا دروم فده نیا یاتسار رد
عاجرا ،صاخ تلاوصحم ای تامدخ ناگدنهد هئارا ریاس هب و لح ار فلتخم یلوپ یاه هزوح توافت لکــشم زین زارت ناهج
)1399 یناقرخ( .دننک یم و یناهج سایقم رد کناب کــی ،لاتیجید کناب .درک دنهاوخ
.تسا یللملا نیب یتایلمع یراکمه تخاسریز یاراد
زاب یرادکناب یزاس متسیسوکا رد تاررقم و نیناوق یاه متــسیسوکا داجیا ،مادــقا نیرتمهم و نــیمراهچ و
ریباعت زا رگید یکی ،ناهل لانود و تمسا ناش فیرعت همادا رد هجوت اب لاتیجید لوحت فادها دربشیپ روظنم هب زاب یرادکناب
،تسا هدش حرطم یزاس متسیسوکا هزوح رد هک یبلاج رایسب راک و بسک هعسوت یاه همانرب قیبطت و یلحم یاه یگژیو هب
لی یب .تسا زاب یرادکناب متسیسوکا زا »لی یب سایتام« ریبعت تامدخ ناگدنهد هئارا اب یراکمه زا روظنم .تسا ساسا نآ رب
ً
درک روصت دیاب متسیسوکا عوضوم رتهب کرد یارب دراد هدیقع صخش یراکمه هنوگ ره هب کناب ندش زاب اموزل ،ثلاث صخش
ریظن زاب یرادکناب یاه متسیسوکا زا یا هدرتسگ راتسویپ هک رد دیدج عبانم داجیا و دوــس بسک یلصا فده .تسین ثلاث
لگنج کی ؛دیوگ یم وا .دراد دوجو یعیبط یاه متــسیسوکا لحم زا ،لاتیجید یرادکناب رد یلصا دمآرد عبنم .تسا کناب
یسیلگنا غاب کی و راتــسویپ فرط کی رد ار ییاوتسا یناراب ساسحا تروص رد نایرتــشم نیا .تسا نایرتشم یرادافو
نیناوق امش ،یکی رد .دینک روصت رگید فرط رد ار هتفای راتخاس دوخ عبانم و هدش رادافو وا هب ،کناب کی متــسیسوکا رد عفن
شیپ لباق متسیس کی هب رجنم هک دینک یم ارجا و یحارط ار ییاــسانش رثا رد عفن نیا .درک دنهاوخ فرصم کناب نآ رد ار
یسیلگنا غاب کی لثم دوــش یم رتدودحم نینچمه اما ینیب هک یوحن هب یرادکناب یاه متسیسوکا میظنت و نایرتشم زاین
روط هب اهزیچ دــیهد یم هزاجا امــش ،یرگید رد اما .مظنم .دمآ دهاوخ دوجو هب دنک عفر و ییاسانش ار نایرتشم یاهزاین
نانچمه اما ،رترابرپ یمتسیس هجیتن رد و دنوش رهاظ کیناگرا )Ciobanu 2020(
لوپ زا تبحص یتقو .دوش یم داجیا رت هتفشآ یتح و رت هدیچیپ زین راتشون نیا عوضوم هک یزاــس متسیسوکا ای ،مراهچ مادقا
تیلباق اب یسیلگنا غاب مدرم ،دیآ یم نایم هب یلام لئاــسم و تیقفوم و هدوب تهج نیا رد مادقا نیرت یدیلک دیاش ،تسه
یخرب شریذپ هــب رضاح و دنهد یم حیجرت شا یــنیب شیپ هتــسباو نآ هب مات روط هب لاتیجید لوحت رد تیقفوم مدع و
،نیاربانب .دنتسه اه تیدودحم و نیناوق رب لماوع نیرتمهم زا یکی هتبلا .تــسا
رتشیب زاب یرادکناب متسیسوکا هکنیا یارب تاراکتبا روهظ هوحن ،متسیسوکا تخاس
لگنج کی ات دشاب یسیلگنا غاب کی هیبش یرادکناب هزوح رد یروانف و راک و بسک
نیناوق ریظن دیراد زاین ینیناوق هب ،یناراب تمس هب تکرح رظن هب ناش« .تسا یروــشک ره رد لاتیجید
یارب یساسا نیناوق .ینف نیناوق و یساسا داجیا و زاب یرادکناب نارواشم ،»ناهل لانود« و »تیمــسا
یراذگ کارتشا هب یارب API مسیناکم هک تسا ینعم نادب نیا دراوم لماش زاب یرادکناب یاه متسیسوکا یتعنص یاه متسیسوکا »تیولید« رواشم ربتعم تکرش دشرا
یتسرد هب دیاب متسیسوکا نارگیزاب همه ،دشاب نمیا دیاب اه هداد :دنتسه ریز بانتجا ،هریغ و یتلود و اعدا تسا نکمم اپورا هچرگ ،دندقتعم
دنشاب هتشاد ار یشنکارت ره ماجنا زوجم و هدش تیوه زارحا هچ هکنیا دروــم رد یقفاوت دــیاب ،لوا اما ،تــسا »زاب یرادکناب دهم« هک دنک
زا ادج و دیامن یم ریذپان
لباق دیاب زین دننک یم تــفایرد ار اه هداد هک ییاه کت نیف و تراظن زاب یرادکناب نیناوق داجیا رب یسک زاب یرادکناب هزوــح رد یدایز تاراکتبا
یاه تیزم اه کناب هکنیا
.دشاب دامتعا تعنص ای تسا تلود .دریذپ تروص ،دراد رد یهجوت لباق یتباقر هدش رهاظ مه ناهج رگید یاهروشک رد

یارب اه API زا هدافتسا و اه هداد یبایزاب هوحن کرد رخآ رد و یتراظن درکیور کــی هب یکی ؟یرادکناب اه ییاپورا یوگلا زا اهروشک نیا همه و
تادیدهت ،دنراد هنیمز نیا
و دوخ API دانسا دیاب اه کناب .دــشاب ناسآ دیاب اه کت نیف درکیور کــی یرگید ،دوــش یم رــجنم تاراکتبا رتــشیب اما .دنا هدرکن یوریپ
اه کناب هکنیا یارب .دنهد هئارا ار میقتــسم دورو یاهدنیآرف اب ینوناق بوــچراچ کــی .روــحم رازاب شیپ مه یا هظحلام لباق ود نیا زا یکی رد زاب و لاتیجید یرادکناب
کرد ار ییانبریز یروانف دیاب ،دننک یوریپ ینف نیناوق نیا زا ناگدننک تکرــش همه تادهعت و قوقح .درادرارق اهنآ یور هعسوت لوا هتسد :دنریگ یم رارق هتسد
)Biehl 2021( .دننک هدافتسا نآ زا یتسرد هب و هدرک لکــش ود ره یانبم زاــب یرادــکناب رد روحم رازاب/یرتــشم یاه متسیسوکا
.دوب دهاوخ یراذگنوناق یاه متسیسوکا هعــسوت مود هتسد و
زاب یرادکناب رد یزاس متسیسوکا یاه لدم دیاب هک یدرکلمع و یکناب یاه هداد هنماد دروم رد دیاب ،مود . روحم تراظن
لدم راهچ ،زاــب یرادکناب یاه متــسیسوکا داجیا روظنم هب ،یراج یاه باسح ،اه تخادرپ ریظن( دنریگ رارق دید ضرعم رد )Smith and Lehane 2021(
رد موادم روط هب هتبلا هک دراد دوجو رضاح لاح رد تکراشم هکنیا و )... و یراجت یاه باسح ،اه هدنام ،یشنکارت یاه هداد ار روحم یرتشم یاه متسیسوکا ،یا هتشون رد یناقرخ دوعسم
و اه کناب یارب دشر یاه تصرف هب رجنم و دنتسه رییغت لاح ،ریخ ای تسا اهدرکلمع/اه هداد یاشفا هب فظوم کناب ره ایآ :دنک یم یدنب میسقت هتسد جنپ هب رچنسکا نارواشم زا لقن هب
هلحرم هب یگتسب اه لدم نیا دربراک هتبلا ،دوش یم اه کت نیف .دشاب هتشاد دوجو قفاوت اه کناب نآ رد هک ،رمع هخرچ زاــساونمه یاه متسیسوکا .1
.دراد کناب لاتیجید لوحت توافتم تایئزج هچرگ ناهج رد زاب یرادکناب هعسوت دنیآرف رد سیورس نایرتشم هب لوصحم رمع هخرچ زا ماگ کی رد طقف
دنک زاب ار دوــخ یکناب یاه مرفتلپ کناب هــکنیا لوا لدم .1 نیا ساسا رب .دنوش هداد ششوپ دیاب هشیمه قوف تاکن اما تسا رد نارگیزاب ریاــس هب هنیزه تفایرد یازا رد و دــنک یم هئارا

یاه API گولاتاک یناسآ هب دناوتب کت نیف ره نآ رد هکیروط هب نیناوق .تسا هدش ررقم یرتشیب ینف نیناوق ،یساسا نیناوق .دهد یم ار دوخ نایرتشم هاگیاپ هب یسرتسد هزاجا متسیسوکا
.دنک هدافتسا و شیامزآ ار کناب :دنتسه ریز دراوم لماش زاب یرادکناب یاه متسیسوکا یارب ینف زا عون نیا رد هــک ،هاگرازاب زاــس اونمه یاه متــسیسوکا .2
هب اه کناب نآ رد هک یتکراشم یاه مرفتلپ هکنیا مود لدم .2 یاهدرادناتسا دروم رد دیاب متسیسوکا نارگیزاب هکنیا لوا ،هاگرازاب یزاس گنهآ مه شقن یافیا اب اه کناب اه متسیسوکا
داجیا دنتسه یتباقرریغ تلاوصحم اب کت نیف یاکرش لابند .دننک قفاوت یناوخارف درکلمع و هداد لدابت یارب ینف .دنیامن یم هضرع دوخ نایرتشم هب زین ار یلامریغ تلاوصحم

تلاوصحم هنماد شرتسگ روظنم هب اه API زا کناب و دوــش تیلوئسم نایرتشم هک دوش لصاح نانیمطا دیاب هکنیا مود صخش متسیسوکا ،ثلاث صخش متسیسوکا رد لاعف کناب .3
.دنک هدافتسا دوخ هک تسا ینعم نادب نیا .دننک یم ظفح ار دوخ یلام یاه هداد تلاوصحم هئارا یارب دنناوت یم اه کناب هک تــسا ییاج ثلاث
نآ رد هک تسا یروآون و دــشر یانبمرب هعسوت موس لدم .3 علطم دوخ یلام یاه هداد یراذگ کارتشا هب زا دیاب نایرتشم یاه مرفتلپ هب ،متسیسوکا نارگیزاب ریاس نایرتشم هب یکناب
اهنآ ات دنهد یم یلام کمک هیلوا هلحرم یاه کت نیف هب اه کناب یراذگ کارتشا هب اب یدمع و لاعف روط هب دیاب اهنآ .دنــشاب .دندنویپب اه نآ طسوت هدش هئارا
رد و دنزاسب دیدج تلاوصحم ات دننک کمک اه کناب هب دنناوتب .دننک تقفاوم دوخ یاه هداد یراجت یاکرش هب هک زاب یرادکناب یوکس یاه متسیسوکا .4

اه API بلغا لدم نیا رد ،دننک ییامنهار ار اهنآ ریسم لوط .دشاب نمیا دیاب یلام یاه هداد یراذگ کارتشا هب هکنیا موس صاخ یاهدنیآرف ای اه هداد ،تلاوصحم ات دهد یم هزاجا اه کناب